โดย ฉัตรบงกช ศรีวัฒนสาร
หนังสือสอนศาสนาสำหรับเด็ก เรื่องทิศ 6 (พ.ศ. 2476) ของพระครูวิจิตรธรรมคุณ (วาศน์ นิลประภา) เนื้อหาแบ่งออกเป็น 6 ทิศ ได้แก่ ปุรัตถิมะทิศ คือ ทิศเบื้องหน้าหรือทิศตะวันออก หมายถึง บิดามารดา ทักษิณะทิศเบื้องขวาคือ ทิศใต้ หมายถึง ครูอาจารย์ ปัจฉิมะทิศแปลว่าทิศเบื้องหลังหรือทิศตะวันตก คือสามีภรรยา อุตะระทิศแปลว่า ทิศเหนือ คือเพื่อน และอุปริมะทิศแปลว่า ทิศเบื้องบน คือภิกษุสามเณร ส่วนเหฏฐิมะทิศ หมายถึงทิศเบื้องล่างคือบ่าวไพร่
หนังสือเรื่องทิศ 6 นี้นอกจากจะสอนเรื่องหน้าที่ การรู้จักตนเองและผุ้อื่นอย่างถูกกาละเทศะ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยุ่หัวโปรดเกล้าฯให้พิมพ์พระราชทานในวันวิสาขบูชา เมื่อพ.ศ. 2474 ได้มีการตีพิมพ์พระราชนิพนธ์คำนำ ซึ่งน่าสนใจมากดังนี้
"อยากจะขอวิงวอนอาราธนาพระภิกษุสงฆ์ให้เอาธุระในการที่จะแนะนำสั่งสอนเด็กๆให้มาก เพราะการภายหน้าของประเทศย่อมอยู่ในมือของเด็กที่เรากำลังอบรมอยู่ในเวลานี้ ถ้าเราอบรมดีให้อยู่ในศีลธรรมอันดีเราก็อาจมั่นใจในความเจริญและความมั่นคงของประเทศในภายหน้า"
พระคติของพระองค์เกี่ยวกับความสำคัญต่อประเทศชาติของการอบรมเด็กให้อยู่ในศีลธรรมยังทรงความหมายลึกซึ้งอยู่ในปัจจุบัน
นอกจากนี้ในพระราชนิพนธ์คำนำเรื่อง ทิศ 6 ยังปรากฏข้อความแนวคิดของคาร์ล มาร์ซ เกี่ยวกับหน้าที่หรือบทบาทของศาสนาพร้อมทั้งข้อพินิจพิจารณาที่แตกต่างของพระองค์ประกอบไว้ดังนี้
"มีบุคคลบางจำพวกเช่น บอลเชวิกกล่าวว่า ศาสนานั้น คือฝิ่นสำหรับประชาชน" คือหาว่าทำให้โง่มึนและงมงายต่างๆ การสอนศาสนาในทางที่ผิด บางทีจะมีผลเช่นนั้นได้จริง แต่ถ้าสอนให้ถูกทางศาสนาจะเป็นยาบำรุงกำลังบำรุงน้ำใจให้ทนความลำบากได้ให้มีแรงที่จะทำการงานของตนเป็นผลสำเร็จได้ และยังเป็นยาบำรุงนำใจให้ทนความลำบากได้ให้มีแรงที่จะทำการงานของตนเป็นผลสำเร็จได้ และยังเป็นยาที่จะสมานหัวใจให้หายเจ็บปวดในยามทุกข์ได้ด้วย อันที่จริงฝิ่นนั้นเมื่อใช้ถูกทางก็เป็นยาที่สำคัญเหมือนกัน อาจระงับทุกขเวทนาได้มากพวกเราทุกๆคนควรพยายามให้เด็กๆ ลูกหลานของเรามี "ยา" สำคัญคือ คำสั่งสอนของพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าติดตัวไว้เป็นกำลังเพราะ "ยา" อย่างนี้เป็นทั้ง "ยาบำรุงกำลัง" และ"ยาสมานหรือระงับความเจ็บปวด"
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น