พระราชประวัติพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (เมื่อทรงพระเยาว์)

   
            พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว  ประสูติเมื่อวันพุธแรม ๑๔ ค่ำ เดือน ๑๑ ปีมะเส็ง ตรงกับวันที่ ๘ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๓๖ เป็นพระราชโอรสพระองค์สุดท้ายในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กับสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ  ได้รับพระราชทานพระนามตามพระสุพรรณบัฏว่า
          "สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ ชเนศรมหาราชาธิราช จุฬาลงกร ณนาถวโรรส อุดมยศอุกฤษฐศักดิ อุภัยปักษนาวิล อสัมภินชาติพิสุทธิ มหามกุฎราชพงศบริพัตร บรมขัตติยมหารัชฎาพิษิญจนพรรโษทัย มงคลสมัยสมากร สถาวรรัจฉริยกุล อดุลยราชกุมาร กรมขุนศุโขไทยธรรมราชา มุสิกนาม"
           (พระนามที่ปรากฏในพระสุพรรณบัฎ "ศุโขไทยธรรมราชา" ต่อมาในรัชสมัยพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เขียนเปลี่ยนไปตามที่ปรากฏในประกาศทางราชการว่า "สุโขทัยธรรมราชา")

          โดยเหตุที่ทรงเป็นพระราชโอรสพระองค์สุดท้าย  สมเด็จพระบรมราชชนนีทรงเอ็นดูรักใคร่  ได้ทรงมอบให้เจ้าจอมเยื้อนในรัชกาลที่ ๕ เป็นพระอภิบาล  พร้อมทั้งหม่อมเจ้าหญิงมนัศสวาสดิ (ภายหลังเป็นพระองค์เจ้า) กับหม่อมเจ้าหยิงโพยมมาลย์ ทรงเรียกว่า "ลูกเอียดน้อย" มาแต่ยังทรงพระเยาว์   พระราชโอรสของสมเด็จพระศรีพัชรินทราฯ มีพระนามที่ทรงเรียกเล่นๆ ทุกพระองค์ คือ

        1. สมเด็จเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ  ทรงเรียก "ลูกโต" ในพระราชสำนักเรียกกันว่า "ทูนกระหม่อมโต"

            2. สมเด็จเจ้าฟ้าจักรพงษภูวนาถ  ทรงเรียก "ลูกเล็ก" หรือ "ลูกชายเล็ก" ในพระราชสำนักเรียกกันว่า "ทูนกระหม่อมเล็ก"

              3. สมเด็จเจ้าฟ้าศิริราชกกุธภัณฑ์ ทรงเรียก "ลูกเอียด" (ภายหลังเป็นเอียดใหญ่) ในพระราชสำนักเรียก "ทูนหม่อมเอียดใหญ่"

                4. สมเด็จเจ้าฟ้าอัษฎางคเดชาวุธ ทรงเรียก "ลูกเอียดเล็ก" (ภายหลังเมื่อสมเด็จเจ้าฟ้าศิริราชฯ สิ้นพระชนม์แล้ว "เล็ก" ก็ค่อยๆหายไป ทรงเรียกแต่ "ลูกเอียด")ในพระราชสำนักก็เรียก "ทูนกระหม่อมเอียดเล็ก" และ "ทูนกระหม่อมเอียด"

                 5. สมเด็จเจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก  ทรงเรียก "ลูกติ๋ว" ในพระราชสำนักก็เรียก "ทูนกระหม่อมติ๋ว"

         สมเด็จพระบรมชนกนาถและสมเด็จพระราชชนนี  ได้ทรงถนอมเลี้ยงพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือ ทูนกระหม่อมเอียดน้อยอย่างใกล้ชิดเนื่องจากพระพลานมัยไม่ค่อยสมบูรณ์นัก จนเจริญพระชันษาสมควรจึงทรงศึกษาตามประเพณีขัตติยราชกุมาร  โสกันต์เมื่อพระชนม์ ๑๒ พรรษาแล้ว จึงโปรดฯให้ไปทรงศึกษาวิชาการในประเทศอังกฤษที่วิทยาลัยอีตัน  และทรงศึกษาวิชาทหารที่โรงเรียนนายร้อยทหารที่เมืองวูลิช  แผนกวิชาทหารม้าปืนใหญ่ ตามลำดับ