หญิงหม้ายผู้รักษาเกียรติสามี

                                                                                                                             

                                                                                                                           
ขอบคุณบทความจาก รศ.ม.ร.ว.พฤทธิสาณ  ชุมพล ผู้สังเคราะห์ประวัติศาสตร์บอกเล่าในสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี  พระบรมราชินีในรัชกาลที่ ๗

          เมื่อวันที่ ๓ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๘๔  หญิงหม้ายชาวไทยผู้หนึ่งได้จัดการเผาศพสามีของเธอที่สุสานแห่งหนึ่งในกรุงลอนดอนเพียง ๔ วันหลังจากที่เขาได้เสียชีวิตลงเมื่ออายุเพียง ๔๘ ปี  และเธออายุเพียง ๓๗ ปี

          ในเวลานั้น  ลอนดอนกำลังอยู่ในห้วงเวลาของอันตรายจากลูกระเบิดกลางเวหาในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ ๒  เธอต้องใช้ชีวิตไร้สามีต่อไปกับน้องสาวคนหนึ่งของเธอในบ้านคนชั้นกลางหลังหนึ่ง  โดยไม่มีชายใดอยู่ด้วยเลย  เพราะชายไทยคือ พี่ชายของเธอและชายที่สามีและเธอเลี้ยงดูมาแต่ยังเด็กได้ตัดสินใจสมัครเข้าเป็นทหารอังกฤษเพื่อเป็นหนทางปลดปล่อยชาติไทยจากการยึดครองของทหารญี่ปุ่น  การตัดสินใจซึ่งเธออนุโมทนา ในเมื่อเธอเป็นผู้หญิง เธอไม่อาจไปเป็นทหารออกรบกับเขาได้  แต่เธอได้มีส่วนร่วมในกิจจิตอาสา โดยการเสี่ยงภัยเดินทางเข้าไปยังใจกลางกรุงลอนดอน  เพื่อนำผ้าพันแผลซึ่งเธอและพี่สะใภ้ และน้องสาวได้ช่วยกันตัดและพับที่บ้านไปสมทบบรรจุร่วมกับเวชภัณฑ์อื่นๆเข้าหีบห่อสำหรับใช้ในการ “กาชาด”  เธอเล่าว่ามันน่ากลัวอยู่แต่เธอก็ได้ทำเพราะมันคือธรรมชาติของคนที่เป็นคน 

          ชีวิตความเป็นอยู่ของเธอที่ลอนดอนก็เหมือนกับของคนอื่นๆที่นั่น คือ ต้องนำผ้าสีดำมาปิดหน้าต่าง ให้มิดชิดในเวลากลางคืนเพื่อไม่ให้แสงไฟเล็ดลอดออกไป มิฉะนั้นเครื่องบินทิ้งระเบิดของเยอรมันจะรู้ว่าแถบนั้นเป็นที่ชุมนุมชน  แล้วมาทิ้งระเบิด  นอกจากนั้น เธอก็ต้องใช้คูปองแลกอาหารและของใช้จำเป็น รวมทั้งเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม  เพราะอังกฤษในเวลานั้นต้องมีการแบ่งสันปันส่วน ไม่ว่าจะยากดีมีจนอย่างไร  ถ้าหาไข่ได้ก็ใช้วิธีแช่น้ำไว้ หรือไม่ก็ใช้ไข่ผง  ข้าวสารนั้นไม่ต้องพูดถึงเพราะไม่มีให้หุงกิน  แม้ต่อมาสงครามในยุโรปได้ยุติลง  แต่ความอัตคัดขัดสนยังคงมีอยู่อีกนาน  ส่วนสงครามในเอเชียอาคเนย์ยังต้องใช้เวลาอีกหลายเดือน  จึงได้ยุติลง

          โอกาสที่เธอจะได้กลับบ้านเกิดเมืองนอนเสียที  ดูเหมือนจะมีโอกาสแต่เธอก็มิได้กลับมาทันที  กลับอดใจรอคอยวันเวลาที่รัฐบาลไทยจะยอมกลับใจให้เกียรติสามีของเธออย่างที่ควร  ในระหว่างรอคอย  ไฟไหม้บ้านของเธอไปส่วนหนึ่ง  เธอได้กลับบ้านเอาจริงๆ เมื่อเดือนพฤษภาคม  พ.ศ. ๒๔๙๒  หลังจากที่สงครามในเอเชียอาคเนย์ได้ยุติลงแล้วถึง ๔ ปี  ความอดทนของเธอได้ช่วยให้เธอชนะใจคน

          เดือนนั้นประชาไทยได้รำลึกถึงวันเวลา “ใต้ฟ้าประชาธิปก” และได้ไปถวายบังคมพระบรมอัฐิที่พระที่นั่งอัมรินทรวินิจฉัยในพระบรมมหาราชวังกันมากมายจนต้องขยายวันอนุญาตให้เข้าไป

                                                                             <<พช/หญิงหม้าย/ก.ค. ๒๕๕